Μαρία Πενταγιώτισσα (ταινία, 1929)
| Μαρία Πενταγιώτισσα | |
|---|---|
| Σκηνοθεσία | Αχιλλέας Μαδράς |
| Παραγωγή | Άζαξ Φιλμ |
| Σενάριο | Αχιλλέας Μαδράς |
| Πρωταγωνιστές | Φρίντα Πουπελίνα Αιμίλιος Βεάκης Σίμος Πάρης Αχιλλέας Μαδράς Ηλίας Κακανάς Μαρίτσα Ανδρεάδου |
| Φωτογραφία | Γιόζεφ Χεπ |
| Χορογραφία | Β. Δαμάσκος |
| Πρώτη προβολή | 18 Φεβρουαρίου 1929 |
| Διάρκεια | 72΄ |
| Προέλευση | Ελλάδα |
| δεδομένα () | |
Η Μαρία Πενταγιώτισσα ήταν η τρίτη κατά σειρά ελληνική ταινία μεγάλου μήκους, μετά την Γκόλφω και την Κερένια κούκλα και η δεύτερη της Άζαξ Φιλμ. Γυρίστηκε το 1928 σε σενάριο και σκηνοθεσία του Αχιλλέα Μαδρά και πρωτοπροβλήθηκε τον Φεβρουάριο του 1929 στην Αθήνα και το Πάσχα της ίδιας χρονιάς (5 Μαΐου 1929) στη Θεσσαλονίκη. Έπαιζαν η Φρίντα Πουπελίνα (Νένα Μάη), ο Αιμίλιος Βεάκης και ο ίδιος ο Αχιλλέας Μαδράς. Η ταινία έχει θέμα τη ζωή της Μαρίας Πενταγιώτισσας, θρυλικής ηρωίδας από τους Πενταγιούς Φωκίδας, και πρόκειται για τη μοναδική ταινία πάνω στη ληστοκρατία στην οποία πρωταγωνιστεί γυναίκα. [1]
Αρχικά ήταν βωβή ταινία και ως τέτοια προβλήθηκε το φθινόπωρο του 1935 στην ελληνική ομογένεια των ΗΠΑ, κάνοντας πρεμιέρα στο Manhattan Opera House της Νέας Υόρκης στις 22 Σεπτεμβρίου 1935. Στη συνέχεια σε στούντιο του Χόλυγουντ έγινε επεξεργασία της ταινίας, όπου αφαιρέθηκαν οι μεσότιτλοι και προστέθηκε ήχος. Στην ομιλούσα έκδοση, η οποία πρωτοπροβλήθηκε στις 24 Απριλίου 1936 στο Circle Theater της Νέας Υόρκης[2], όλες οι φωνές που περάστηκαν, ήταν του ίδιου του Μαδρά (οι ανδρικές) και της συζύγου του, Φρίντας Πουπελίνα (οι γυναικείες). Στην ταινία αυτή έκανε την πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση ο ηθοποιός Βασίλης Αυλωνίτης.
Η Μαρία Πενταγιώτισσα ήταν η πρώτη ελληνική κινηματογραφική υπερπαραγωγή, για τις ανάγκες της οποίας η τότε κυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου διέθεσε 1.500 περίπου στρατιώτες, κατ΄ άλλους 2.500, καθώς και τρεις ίλες ιππικού. Ο δε υποδυόμενος τον βασιλιά Όθωνα δεν ήταν ηθοποιός αλλά αξιωματικός της προεδρικής φρουράς, τότε ανακτορικής φρουράς, ο Ηλίας Κακανάς, που έφερε την πραγματική επίσημη στολή του Όθωνα. Η δε υποδυόμενη τη βασίλισσα Αμαλία, η ερασιτέχνης ηθοποιός Μαρίτσα Ανδρεάδου, φορούσε την πραγματική στολή δεξιώσεων της Αμαλίας με τα διασωθέντα παιγνιόχαρτά της (τράπουλα), μετά από ευγενική διάθεση των μουσείων. Μερικές δε εσωτερικές σκηνές γυρίστηκαν στο πρώτο ανάκτορο του Όθωνα στην πλατεία Κλαυθμώνος, ενώ κάποιες άλλες στην κεντρική είσοδο των Παλαιών Ανακτόρων.[3]
Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύμφωνα με την επίσημη περίληψη της ταινίας, όπως αυτή κατατέθηκε στα αρχεία της Νέας Υόρκης και δημοσιεύθηκε από το περιοδικό Variety, η υπόθεση της ταινίας έχει ως εξής:
Το 1854, σ’ ένα χωριό του Παρνασσού ζούσε η περιλάλητη Μαρία, διάσημη για την ομορφιά και τη γοητεία της, γνωστή ως η «καλλονή της Ελλάδας». Η Μαρία ήταν βαθιά ερωτευμένη μ’ ένα νεαρό βοσκό τον Τουρκάκη), παρόλο που αυτός συναναστρεφόταν και τη Χρυσούλα, την κόρη του αρχηγού της αστυνομίας. Η Μαρία, που αγνοούσε τον δεσμό της κοπέλας με τον εραστή της, μια μέρα έφυγε κρυφά απ’ το σπίτι της και πήγε στο πανηγύρι του χωριού, προ κειμένου να συναντήσει το αγόρι της και να χορέψει μαζί του.
Σύμφωνα με το έθιμο της εποχής, το πανηγύρι του χωριού εγκαινιάστηκε από τον βασιλιά και τη βασίλισσα. Ο μεγαλειότατος θαμπώθηκε από τη γοητεία της Μαρίας και ζήτησε να του τη συστήσουν. Αυτό προκάλεσε τον φθόνο και τη ζήλια των άλλων κοριτσιών. Λίγες μέρες μετά, ο αδερφός της Μαρίας βρέθηκε δολοφονημένος. Οι συγχωριανές της διέδωσαν ότι τον είχαν σκοτώσει η Μαρία με τον φίλο της, επειδή ο αδερφός της ήταν αντίθετος στον δεσμό τους. Η Μαρία καταδικάστηκε σε φυλάκιση έξι ετών, όμως η ποινή μειώθηκε σε δύο χρόνια μετά από παρέμβαση του παπά Γαβριήλ.
Αφού εξέτισε την ποινή της, η Μαρία αποφυλακίστηκε αποφασισμένη να εκδικηθεί. Με τον σκοπό αυτό έγινε μέλος μιας μοχθηρής συμμορίας, που ήταν ο τρόμος της χώρας. Μια μέρα, η Μαρία πήγε στο χωριό της έτοιμη για εκδίκηση. Ξαφνικά αντίκρυσε μια γαμήλια τελετή και με έκπληξη είδε ότι ο αγαπημένος της παντρευόταν τη Χρυσούλα. Στη στιγμή, η Μαρία τράβηξε πιστόλι και τον σκότωσε. Γρήγορα, σαν λεοπάρδαλη, αιχμαλώτισε τη Χρυσούλα και την έσυρε στα βουνά, σχεδιάζοντας να τη βασανίσει για την προδοσία. Μόλις έφτασαν, την έδεσε σ’ ένα στύλο, με σκοπό να την κάψει ζωντανή. Εκείνη την κρίσιμη στιγμή παρενέβη ο παπάς κι έσωσε τη Χρυσούλα. Η Μαρία μετάνιωσε, συγχώρεσε την αντίπαλό της και έγινε καλόγρια. [4]
Διανομή ρόλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην ταινία αυτή συμμετείχαν εκτός των Αχιλλέα Μαδρά (στον ρόλο του παπα-Γαβριήλ) και της Φρίντας Πουπελίνα (στον ρόλο της Πενταγιώτισσας), οι ακόλουθοι ηθοποιοί:
|
|
|
Επίσης είχαν λάβει μέρος οι ακόλουθοι ερασιτέχνες ηθοποιοί:
|
|
Υποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κριτικές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η εφημερίδα Ταχυδρόμος-Ομόνοια της Αλεξάνδρειας έδωσε μια θετική κριτική στην ταινία:
«Η Μαρία Πενταγιώτισσα είναι ασφαλώς ταινία με ελληνικόν φως, ελληνικήν πλοκήν, με ελληνικά ήθη και έθιμα. Όλοι παίζουν καλά, ο δε κ. Μαδράς και ο κ. Βεάκης, ήσαν υπέροχοι εις το παίξιμόν των. Η ταινία πολύ πλουσία, ιδίως τα Παλάτια με τα Συμβούλιά των, ο Όρκος της Σημαίας, τα αθάνατα ελληνικά πανηγύρια με τα αρνιά στην σούβλα· νομίζει κανείς ότι μυρίζουν ακόμη το θυμάρι. Η συγχρονισμένη ιδίως μουσική ήτο κάτι το υπέροχον. Εκείνη η φλογέρα, το τραγούδι της καρδιάς, ο Γέρω-Δήμος και το Τσοπανόπουλο, είναι τόσον τέλεια που νομίζει κανείς ότι ακούει τους ιδίους τραγουδιστάς επί της σκηνής. Τέλος η επιτυχία του έργου ήτο τελεία.» [6]
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ένα μέρος της ταινίας αυτής είχε συμπεριληφθεί στο ντοκιμαντέρ Τον παλιό εκείνο τον καιρό παραγωγής 1964, σε σκηνοθεσία Αλέκου Σακελλάριου.
- Η Μαρία Πενταγιώτισσα μεταφέρθηκε ξανά στον κινηματογράφο το 1957 με πρωταγωνίστρια την Αλίκη Βουγιουκλάκη.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Μαυροειδής, Γεώργιος (2022). Αναπαραστάσεις της Κοινωνικής Ληστείας στον Μεταπολεμικό Ελληνικό Κινηματογράφο (1950-1980). Αθήνα: ΕΑΠ. σελ. 7.
- ↑ «Η ΝΕΑ ΟΜΙΛΟΥΣΑ ΜΑΡΙΑ ΠΕΝΤΑΓΙΩΤΙΣΣΑ». digitallib.parliament.gr. Εθνικός Κήρυξ. 19 Απριλίου 1936. σελ. 494. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ http://cinemaniacd.blogspot.gr/2017/10/blog-post.html
- ↑ Αργύρης, Τσιάπος. Οι πρώτες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου. Σέρρες: Α. Τσιάπος. σελ. 329–344. ISBN 978-960-93-7608-2.
- ↑ Ο Κακανάς ήταν ανθυπασπιστής της προεδρικής φρουράς και τον επέλεξε ο Μαδράς σχεδόν "με το ζόρι", επειδή ήταν ο μόνος μεταξύ 500 υποψηφίων που έμοιαζε φυσιογνωμικά στον Όθωνα.
- ↑ «Η "ΜΑΡΙΑ ΠΕΝΤΑΓΙΩΤΙΣΣΑ" ΕΙΣ ΤΟ ΡΟΑΓΙΑΛ». digitallib.parliament.gr. Ταχυδρόμος-Ομόνοια. 4 Δεκεμβρίου 1929. σελ. 428. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2023.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Αναφορά στη Μαρία Πενταγιώτισσα στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας
- Μαρία Πενταγιώτισσα (1927) στην IMDb (Αγγλικά)
- Μαρία Πενταγιώτισσα (1927) στο Cine.gr (αρχειοθετημένος)
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τον κινηματογράφο χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |
